Ο μεγάλος Άγιος. Ο Πρόδρομος και Βαπτιστής Ιωάννης

03-ΑΓΙΟΣ-ΙΩΑΝΝΗΣ-ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ

Ὁ μεγάλος Ἅγιος

Ὁ Πρόδρομος καί Βαπτιστής Ἰωάννης

Στίς 7 Ἰανουαρίου ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τιμᾶ καί ἑορτάζει μία ἐξαίρετη μορφή τῆς χριστιανοσύνης. Ἕναν Ἅγιο γιά τόν ὁποῖο ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μᾶς εἶπε: «Οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ» (Ματθ. ια΄ 11), δηλαδή δέν ἔχει γεννηθεῖ ἄνθρωπος στήν γῆ μεγαλύτερος ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Βαπτιστή. Ἐπίσης, σέ ἕνα τροπάριο ψάλλουμε: «Μείζων τῶν προφητῶν ἁπάντων», μεγαλύτερος ἀπό ὅλους τούς Προφῆτες.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης εἶναι αὐτός ὁ ὁποῖος ἀξιώθηκε νά βαπτίσει τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό στόν Ἰορδάνη ποταμό. Γι’ αὐτό τόν λόγο ἔχει τοποθετηθεῖ ἡ ἑορτή του ἀμέσως μετά τήν μεγάλη ἑορτή τῶν Θεοφανίων. Βέβαια, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἑορτάζεται καί ἄλλες ἡμέρες μέσα στόν λειτουργικό χρόνο τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐνδεικτικά ἀναφέρουμε τήν Σύλληψη καί Γέννησή του στίς 23 Σεπτεμβρίου καί 24 Ἰουνίου ἀντίστοιχα, τήν Ἀποτομή τῆς τιμίας κεφαλῆς του στίς 29 Αὐγούστου καί ἄλλες. Ἀκόμη, μία ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος, ἡ Τρίτη, εἶναι ἀφιερωμένη στόν Ἅγιο καί ψάλλονται τροπάρια πρός τιμήν του.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, «ὁ ἐκ κοιλίας μητρός ἁγιασθείς», σκίρτησε ἀπό χαρά, μέσα στήν κοιλιά τῆς μητέρας του, ὅταν ἐκείνη συναντήθηκε μέ τήν ἐγκυμονοῦσα Παναγία, γνωρίζοντας ὅτι εἶναι καί ὁ Κύριος μαζί.

Ἀργότερα, στήν φρικτή καί μανιώδη σφαγή τοῦ Ἡρώδη, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἦταν ὁ μόνος, ἐκτός τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος σώθηκε. 14.000 νήπια σφαγιάστηκαν τότε καί ἡ μνήμη τους τιμᾶται στίς 29 Δεκεμβρίου. Ἡ μητέρα τοῦ ἁγίου Ἰωάννη, ἡ Ἐλισάβετ, ξέφυγε πρός στιγμήν ἀπό τούς στρατιῶτες τοῦ Ἡρώδη. Ἐκεῖνοι, μόλις τό ἀντιλήφθηκαν, τήν κυνήγησαν νά τήν συλλάβουν. Ἡ Ἐλισάβετ, φτάνοντας μπροστά σέ ἕναν μεγάλο βράχο, προσευχήθηκε καί ὁ βράχος σκίστηκε στά δύο. Ἔτσι, προχώρησε μέσα σ’ αὐτόν μαζί μέ τόν μικρό Ἰωάννη στήν ἀγκαλιά. Ἀμέσως μετά ὁ βράχος μέ θαυματουργικό τρόπο ἔκλεισε, σώζοντάς τους ἀπό τούς διῶκτες.

Ἀργότερα, ὁ ἅγιος Ἰωάννης κατευθύνθηκε ἀπό τόν Θεό στήν ἔρημο τοῦ Ἰορδάνη. Ἐκεῖ ἔζησε ἀσκητική ζωή γιά πολλά χρόνια. Ὅπως μάλιστα μᾶς ἀναφέρει ἡ Καινή Διαθήκη, ἡ ἐνδυμασία του ἦταν ἀπό «τρίχας καμήλου» καί μιά «ζώνην δερματίνην περί τήν ὀσφύν αὐτοῦ», ἐνῶ ἡ τροφή του ἀποτελοῦνταν ἀπό «ἀκρίδας καί μέλι ἄγριον».

Ὅταν ἔφτασε ὁ κατάλληλος καιρός, ὁ Θεός ἀπέστειλε τόν Ἅγιο στόν κόσμο, νά κηρύξει τήν μετάνοια στόν λαό καί νά βαπτίσει τούς ἀνθρώπους, προετοιμάζοντάς τους νά ὑποδεχθοῦν τόν Σωτῆρα Χριστό.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἔγινε ὁ προάγγελος καί ὁ Πρόδρομος τῆς ἐλεύσεως τοῦ Κυρίου στόν κόσμο. Καί ὅταν ἀναφερόταν στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἔλεγε μέ πολλή ταπείνωση: «Ἔρχεται ὁ ἱσχυρότερός μου ὀπίσω μου». Καί συνέχιζε: «Τοῦ ὁποίου δέν εἶμαι ἄξιος οὔτε νά λύσω τόν ἱμάντα τῶν ὑποδημάτων Του», ὅπως ἔπρατταν τήν ἐποχή ἐκείνη οἱ δοῦλοι στούς βασιλεῖς καί κυρίους τους. Κι ὅμως, ἐκτός ἀπό Πρόδρομος ἀξιώθηκε νά γίνει καί Βαπτιστής τοῦ Κυρίου.

Χαρακτηριστικός εἶναι ὁ διάλογος μεταξύ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τοῦ ἁγίου Ἰωάννη, ὅταν ὁ Κύριος καταδέχθηκε νά βαπτιστεῖ ἀπό τόν Ἅγιο. «Ἐγώ χρείαν ἔχω ὑπό σοῦ βαπτισθῆναι», ἐγώ χρειάζεται νά βαπτιστῶ ἀπό σένα, λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης, «καί σύ ἔρχει πρός με;», κι ἐσύ ἔρχεσαι σέ μένα; Καί τοῦ ἀποκρίθηκε ὁ Ἰησοῦς: «Ἄφες ἄρτι», ἄφησέ τα αὐτά, «οὕτω γάρ πρέπον ἐστίν ἡμῖν πληρῶσαι πᾶσαν δικαιοσύνην», ἔτσι πρέπει νά γίνει, γιά νά ὁλοκληρώσω τόν Μωσαϊκό Νόμο.

Τήν μεγάλη στιγμή τῆς Βαπτίσεως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἔγιναν καί τά Θεοφάνια. Ἄνοιξαν οἱ οὐρανοί καί ὁ Θεός Πατέρας, μέ βροντερή φωνή, ἐπιβεβαίωσε τήν Υἱότητα καί τήν Θεότητα τοῦ Κυρίου, ἐνῶ τό Ἅγιο Πνεῦμα τά ἐπικύρωσε κατεβαίνοντας «ὡσεί περιστεράν… ἐπ’ αὐτόν».

Πλέον, τό ἔργο τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου εἶχε ὁλοκληρωθεῖ, εἶχε τελειώσει ἡ ἀποστολή του. Κήρυξε, δίδαξε καί βάπτισε τόν λαό. Καί τό κυριότερο, βάπτισε τόν Κύριο καί Σωτῆρα Ἰησοῦ Χριστό καί Τόν γνώρισε στούς Ἰουδαίους. «Ἴδε ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου. Οὗτός ἐστι περί οὗ ἐγώ εἶπον» (Ἰω. α΄ 29-30), Αὐτός εἶναι γιά Τόν ὁποῖο σᾶς κήρυττα ὅλο αὐτό τό διάστημα.

Ἔπειτα ἀπό λίγο καιρό συλλαμβάνεται ἀπό τόν Ἡρώδη, γιά τόν ἔλεγχο πού τοῦ ἔκανε, καί κλείνεται στήν φυλακή. Ὥσπου φτάνει ἡ φρικτή καί φοβερή ἡμέρα πού μετά τόν χορό τῆς Σαλώμης, τῆς κόρης τῆς Ἠρωδιάδας, καί τούς ὅρκους τοῦ Ἡρώδη, ἀποτέμνεται ἡ τιμία κεφαλή Του.

***

Ὅσο ἁπλή καί ταπεινή ἦταν ἡ ζωή τοῦ ἁγίου Ἰωάννη, τόσο πολύ τόν τίμησε ὁ Θεός. Τόν ἀξίωσε νά εἶναι ὁ πρῶτος μεταξύ ὅλων τῶν Ἁγίων. Γι’ αὐτό τόν λόγο τοποθετεῖται καί ἡ εἰκόνα του πάντοτε στό τέμπλο τῶν ἐκκλησιῶν.

Ἐπίσης, σύμφωνα μέ τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ Ἅγιος θά ἡγηθεῖ τοῦ νέου ἀγγελικοῦ τάγματος, ἐξαιτίας τοῦ ἐκπεσόντος Ἑωσφόρου, τό ὁποῖο θά ἀπαρτισθεῖ ἀπό τήν τάξη τῶν μοναχῶν. Σ’ αὐτή τήν παράδοση βασίζεται καί ἡ ἀπεικόνιση τοῦ Ἁγίου μέ φτερά Ἀγγέλου.

Θά χρειαζόταν νά γραφτοῦν πολλές σελίδες γιά τήν μεγάλη αὐτή μορφή τῆς Χριστιανοσύνης, ὥστε νά ἀγγίξουμε καί νά γευθοῦμε λίγο ἀπό τήν ἁγιότητα καί τήν χάρη τοῦ Ἁγίου. Αὐτό πού πρέπει ὅμως νά μᾶς μείνει, ἐάν πραγματικά θέλουμε νά γίνουμε μιμητές του καί νά τόν ἔχουμε ὡς πρότυπο στόν προσωπικό μας ἀγώνα, εἶναι τό κήρυγμά του. Ἄς μετανοήσουμε λοιπόν γιά τά σφάλματα καί τίς ἁμαρτίες μας καί ἄς ἀκολουθήσουμε αὐτόν, ὁ ὁποῖος μᾶς ὑπέδειξε τόν Κύριο. Ἔτσι θά ἔχουμε τίς ἀέναες πρεσβεῖες του πρός τόν Σωτῆρα Χριστό, ὥστε νά ἀξιωθοῦμε τῆς αἰώνιας ζωῆς.

π.Β.Σ.