ΤΑ ΙΕΡΑ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ

Το Ιερό Παρεκκλήσιο του Αγίου Χαραλάμπους

Στο εσωτερικό του μοναστηριακού συγκροτήματος, στη νότια πτέρυγα, βρίσκεται το Ιερό Παρεκκλήσιο του Αγίου Χαραλάμπους. Πρόκειται για ένα μικρό σε μέγεθος Παρεκκλήσιο, που κατασκευάστηκε το έτος 1755 μ.Χ. επί αρχιερατείας του Επισκόπου Πέτρας Νεοφύτου και Ηγουμένου της Μονής του Ιερομονάχου Ναθαναήλ. Ο μικρός ναός είναι κατάγραφος. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι χρωματιστό και επενδυμένο με φύλλα χρυσού.

Το Ιερό Κοιμητηριακό Παρεκκλήσιο των Αγίων Πάντων

Οι Άγιοι Πάντες αποτελούν το Κοιμητηριακό Παρεκκλήσιο της Μονής. Σύμφωνα με σωζόμενη επιγραφή: «Ἀνηγέρθη καί ἀνιστορίθη ὁ πάνσεπτος οὗτος καί ἱερός ναός τῶν Ἁγίων Πάντων διά συνδρομῆς τοῦ καθηγουμένου Γερμανοῦ ἐν ἔτει 1739». Πρόκειται για ένα μικρό τετράγωνο παρεκκλήσιο, χωρίς εξωτερικές κόγχες, με δίρριχτη ξυλόστεγη κεραμοσκεπή. Η χαμηλή πόρτα, το μικρό παράθυρο και οι εντυπωσιακές αγιογραφίες δημιουργούν κατάνυξη και δέος στους πιστούς.

Το Ιερό Παρεκκλήσιο του Τιμίου Προδρόμου

Σε περίοπτη τοποθεσία στον εξωτερικό περίβολο της Μονής είναι χτισμένο το Παρεκκλήσιο του Τιμίου ενδόξου προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου. Τα θυρανοίξιά του έγιναν το έτος 2009 υπό της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, κατά την ευλογημένη επίσκεψή του στην Ιερά Μονή. Τα εγκαίνια του Παρεκκλησίου πραγματοποιήθηκαν το έτος 2010, επί αρχιερατείας του Μητροπολίτου Ελασσώνος κυρού Βασιλείου, συλλειτουργούντων του Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλου και του Επισκόπου Θερμών κ. Δημητρίου.

Το Ιερό Παρεκκλήσιο της Αγίας Ζώνης της Θεοτόκου

Ένα περίπου χιλιόμετρο πριν φτάσει κανείς στο Μοναστήρι, είναι κτισμένο το νεόδμητο Παρεκκλήσιο της Τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου. Το Παρεκκλήσιο αυτό κατασκευάστηκε το έτος 2001 πάνω σε θεμέλια παλαιότερου κτιρίου.

Το Ιερό Παρεκκλήσιο του Αγίου Νικολάου

Πορευόμενος ο προσκυνητής προς την Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος Σπαρμού, συναντά στο παλαιό χωριό του Σπαρμού τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου, που υπήρξε Ναός του παλαιού Μετοχίου του Μοναστηριού.

Το Ιερό Παρεκκλήσιο της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού

Σε υψόμετρο 1800 μέτρων, εντός του στρατοπέδου του Κ.Ε.Ο.Α.Χ. (Κέντρο Εκπαιδεύσεως Ορεινού Αγώνα και Χιονοδρομιών) βρίσκεται το νεόδμητο Ιερό Παρεκκλήσιο της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Αποτελεί Μετόχι της Μονής και εξυπηρετεί, μεταξύ των άλλων, και τις λειτουργικές ανάγκες του στρατοπέδου.

Το Ιερό Παρεκκλήσιο της Αγίας Παρασκευής

Στον ομώνυμο λόφο του παλαιού Σπαρμού, βρίσκεται το εξωκλήσι της Αγ. Παρασκευής. Ένα πέτρινο μικρό προσκυνητάρι, στη θέση που παλαιότερα βρισκόταν εκκλησάκι της Αγ. Παρασκευής.

Το Ιερό Παρεκκλήσιο του Οσίου Διονυσίου του εν Ολύμπω

Αποτελεί παλαιά κρύπτη της Μονής, η οποία σήμερα έχει μετατραπεί σε Παρεκκλήσιο του Οσίου Διονυσίου του εν Ολύμπῳ. Βρίσκεται στη νότια πτέρυγα του μοναστηριακού συγκροτήματος και λειτουργεί ως Εξομολογητήριο.

Ασκηταριά

Η Ιερά Μονή είχε τη διοικητική και οικονομική εποπτεία σε δύο Ασκηταριά. Αποτελούν μοναδικά βυζαντινά μνημεία της περιοχής. Βρίσκονται πάνω από το χωριό του Πυθίου, καμωμένα μέσα στις σπηλιές, στις βορειοδυτικές πλαγιές του Ολύμπου. Τα δύο ασκηταριά είναι διαμορφωμένα μέσα σε φυσικές κοιλότητες του βράχου, σε μικρή απόσταση το ένα από το άλλο. Το πρώτο ασκηταριό, που είναι και μεγαλύτερο στον εσωτερικό του χώρο, είναι αφιερωμένο στην Ανάληψη του Κυρίου. Λίγα μέτρα πιο πάνω, βρίσκεται το δεύτερο ασκηταριό, αφιερωμένο στον Τίμιο Σταυρό του Κυρίου. Πρόκειται για ένα μικρό σπήλαιο διαμορφωμένο σε Ναό και κατάγραφο με όμορφες και σπάνιες τοιχογραφίες του 1339, οι οποίες δυστυχώς έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες βεβηλώσεις. Τα θέματα που κυριαρχούν στην οροφή του σπηλαίου είναι η Γέννηση, η Βάπτιση και η Έγερση του Κυρίου, οι Μυροφόρες, ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, η μορφή του αποστόλου Πέτρου, ο άγιος Συμεών ο στυλίτης, η Θεοτόκος ένθρονος και στην κόγχη της αγίας Τραπέζης μορφές Ιεραρχών. Πάνω από την αγία Τράπεζα, αδρά διακρίνεται η παράσταση μιας όμορφης δεήσεως που έχει καταστραφεί.