Η Αρετή της απλότητας

Προσευχή στο τέμπλο 001

Στήν πολυπλοκότητα καί στό ἄγχος τῆς σύγχρονης κοινωνίας, ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει νά προτείνει τήν μακαρία ὁδό τῆς ἁπλότητας. Πράγματι, ἐάν θέλουμε νά εἴμαστε εὐτυχισμένοι, ὀφείλουμε νά ζοῦμε ἁπλᾶ. Ἐάν θέλουμε νά προχωρήσουμε στήν πνευματική ζωή, ὅλα πρέπει νά τά κάνουμε μέ ἁπλότητα, χωρίς πίεση καί ἑξαναγκασμό. Οἱ ψυχές σήμερα εἶναι ἀγριεμένες, γιατί τούς λείπει ἡ κατά Χριστόν ἁπλότητα. Αὐτή εἶναι πού ἑλκύει τήν χάρη τοῦ Θεοῦ.

Ὑπάρχει μιά τάση στήν ἐποχή μας, ἡ ὁποία, ὡς ἀντίδραση στόν καταναλωτισμό καί τήν ἐξάρτηση ἀπό τήν τεχνολογία, ὑπαγορεύει νά ἁπλοποιήσουμε τήν ζωή μας, νά ἀποβάλουμε ὅλα τά περιττά καί νά μειώσουμε τίς ἐπιθυμίες μας. Καί ὑπόσχεται ὅτι ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά εἶναι εὐτυχισμένος καί μέ λιγότερα. Αὐτή ἡ ἁπλότητα ὅμως ἀναφέρεται μόνο στά ὑλικά πράγματα. Ἡ ἐν Χριστῷ ἁπλότητα εἶναι κάτι ἄλλο.

Ἁπλότητα σημαίνει καθαρότητα τῆς σκέψης, ἀθωότητα καί μία ἀπερίεργη ἐμπιστοσύνη στόν Θεό. Ὁ ἁπλός ἄνθρωπος δέν σκέφτεται κακό γιά κανέναν. Εἶναι εἰλικρινής καί μέ τόν ἑαυτό του καί στίς σχέσεις του μέ τούς ἄλλους. Τά λόγια του εἶναι ἀληθινά, δέν κρύβεται πίσω ἀπό τίς λέξεις, δέν λέει ἄλλα κι ἄλλα ἐννοεῖ. Οὔτε φοβᾶται μήπως παρεξηγηθεῖ. Συμπεριφέρεται φυσικά καί ἁπλᾶ καί ἔτσι δέν στενοχωρεῖ κανέναν. Εἶναι ἄνθρωπος ἀπονήρευτος. Δέν ἔχει κρατούμενα μέ κανέναν. Δέν τρώγεται μέ τόν ἑαυτό του οὔτε μέ τούς ἄλλους. Ἔχει πάντα καλούς λογισμούς γιά τούς ἄλλους καί νομίζει ὅτι καί οἱ ἄλλοι σκέφτονται ὅπως αὐτός.

Ἀπέναντι στόν ἁπλό ἄνθρωπο δέν χρειάζεται νά πάρεις προφυλάξεις. Εἶναι τόσο ἄνετος καί καταδεκτικός, πού κάνει ὅσους τόν συναναστρέφονται νά αἰσθάνονται τήν ἴδια μεγάλη ἄνεση. Σκορπάει ἁπλόχερα τήν καλοσύνη του στούς ἄλλους καί εὔκολα κερδίζει τήν εὔνοιά τους. Κανένας δέν εἶναι τόσο καλός στήν ψυχή ὅσο ὁ ἁπλός.

Ἁπλός δέν σημαίνει ἀφελής

Βέβαια, ἡ ἐν Χριστῷ ἁπλότητα δέν εἶναι ἡ συνηθισμένη ἁπλότητα κάποιων κατά φύσιν ἁπλοϊκῶν ἀνθρώπων. Ὁ ἀπονήρευτος ἄνθρωπος δέν εἶναι ἀφελής. Εἶναι σέ θέση νά ἀντιλαμβάνεται τίς πονηριές τῶν ἀνθρώπων καί νά τίς ἀποφεύγει. Καί ἐνῶ φαίνεται ἐκτεθειμένος καί εὔκολο θῦμα, ὁ Θεός τόν προστατεύει ἀπό τίς παγίδες τοῦ πονηροῦ.

Ἐμπιστοσύνη στόν Θεό

Ὁ ἁπλός ἄνθρωπος ἔχει ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στόν Θεό. Δέν ταλαιπωρεῖται μέ σκέψεις, ἀμφιβολίες καί ἀναλύσεις πραγμάτων. Ζεῖ ἁπλᾶ, ὅπως τοῦ τά φέρνει ὁ Θεός. Δοξάζει τόν Θεό γιά ὅλα, εὐχαριστώντας Τον ὄχι μόνο γιά τίς δωρεές Του ἀλλά καί γιά τίς δοκιμασίες. Ἔχει ἐπίγνωση τῆς ἄγνοιάς του καί γι’ αὐτό δέν ζητάει νά γίνει τό θέλημά του. Ἀφήνει τόν Θεό νά τόν ὁδηγήσει καί τελικά ὅλα τοῦ βγαίνουν σέ καλό.

«Γένησθε ὡς τά παιδία»

Ἡ ἁπλότητα εἶναι γνώρισμα τῆς παιδικῆς ἡλικίας. Γι’ αὐτό, ὁ Θεός ζητάει νά γίνουμε σάν τά μικρά παιδιά. «Ἐάν μή στραφῆτε καί γένησθε ὡς τά παιδία, οὐ μή εἰσέλθητε εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ιη΄ 3). Ὁ ἁπλός ἄνθρωπος μοιάζει μέ μικρό παιδί, ὄχι βέβαια στόν χαρακτήρα ἤ στήν σκέψη, ἀλλά στό ἀπροσποίητο καί τήν ταπεινοφροσύνη. Κι ὁ μισθός αὐτῶν πού θά γίνουν σάν τά μικρά παιδιά εἶναι ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.

Μέ τό ἴδιο ταπεινό φρόνημα χρειάζεται νά προσευχόμαστε. Νά γίνουμε μέ τόν λογισμό μας σάν ἕνα μικρό παιδί, πού παρακαλάει τόν Πατέρα του νά τό σκεπάσει μέ τήν πρόνοια καί τήν ἀγάπη Του. Καί ἐνῶ δέν τολμάει νά σηκώσει τό κεφάλι του, ἔχει τήν βεβαιότητα ὅτι ὁ Πατέρας του εἶναι δίπλα του, τό ἀκούει καί θά τό ἀξιώσει τῆς πατρικῆς προστασίας.

Ἁπλός, ὄχι διπλός

Ἀντίθετο στήν ἀρετή τῆς ἁπλότητας εἶναι ἡ κακία τοῦ πονηροῦ. Ὁ πονηρός ἄνθρωπος εἶναι διπλοπρόσωπος. Ἄλλος εἶναι μέσα του καί διαφορετικός φαίνεται. Ἀλλάζει πολλά πρόσωπα, ἀνάλογα μέ τό περιβάλλον πού βρίσκεται. Τό μόνο πού τόν ἐνδιαφέρει εἶναι νά ἱκανοποιήσει τίς ἐγωιστικές ἐπιθυμίες του. Κι αὐτό σιγά-σιγά τόν ἀρρωσταίνει. Χάνει τήν καθαρότητα τῆς ψυχῆς του, τήν αὐθεντικότητα. Χάνει τόν ἴδιο του τόν ἑαυτό. Δέν ξέρει ποιός εἶναι.

Ἀπό τήν ἄλλη, ὁ ἁπλός ἄνθρωπος δέν φοράει μάσκες, δέν ὑποκρίνεται κάποιον ἄλλο. Τά ‘χει βρεῖ μέ τόν ἑαυτό του καί εἶναι ὁ ἑαυτός του. Ὅλα σ’ αὐτόν εἶναι ἀνυπόκριτα. Γι’ αὐτό καί ὅλοι ἀναπαύονται σ’ αὐτόν, τόν πλησιάζουν χωρίς φόβο, χωρίς ὑποψία. Κι ἀπολαμβάνουν τήν συντροφιά του.

Εἶναι μεγάλη ἀρετή ἡ ἁπλότητα καί χρειάζεται πολύ κόπο γιά νά ἀποκτηθεῖ. Πόσος ἀγώνας ἀπαιτεῖται γιά νά μεταβάλει κάποιος τήν πονηρή του φύση σέ ἀγαθή, νά γίνει ταπεινός καί ἀπερίεργος, νά θεωρεῖ τήν δική του λογική καί κρίση πλανεμένη!

Ὁ Χριστός εἶναι ἁπλός

Μέ ἁπλότητα λοιπόν νά πλησιάζουμε τόν Θεό, γιατί καί Αὐτός εἶναι ἁπλός. Μέ ἁπλότητα νά κάνουμε ὑπακοή στήν Ἐκκλησία καί στόν Πνευματικό μας. Μέ ἁπλότητα νά ἐναποθέτουμε ὅλες τίς ὑποθέσεις καί τά βάρη τῆς ζωῆς μας στόν Θεό. Γι’ Αὐτόν ὅλα εἶναι ἁπλᾶ. Τελικά, ὁ Θεός ἀποκαλύπτεται στόν ἁπλό ἄνθρωπο καί αὐτόν κρίνει ἄξιο νά τοῦ φανερώσει τά μυστήριά Του.

Δέν χρειάζονται φιλοσοφίες, γιά νά πιστέψουμε στόν Χριστό. Ὅποιοι κι ἄν εἴμαστε, ὅ,τι κι ἄν αἰσθανόμαστε, πολύ ἁπλᾶ νά στραφοῦμε πρός τόν Θεό καί νά ζητήσουμε τό ἔλεός Του. Ἔτσι ἀλλάζει ὁ ἄνθρωπος, ἁπλᾶ, ἀθόρυβα, χωρίς νά τά βάζει ἀνοιχτά μέ τήν ἁμαρτία, χωρίς νά μετράει συνέχεια τήν πνευματική του προκοπή. Μόνο νά τρέξει μέ ἐμπιστοσύνη, μέ ἀγάπη, μέ ἀφοσίωση, μέ ταπείνωση στόν Χριστό. Καί μεμιᾶς ὅλα ἀλλάζουν.